1 listopada 1944 do portu w Wellington w Nowej Zelandii zawinął transportowiec wojsk Stanów Zjednoczonych, na pokładzie którego znajdowało się 733 polskich dzieci, w większości sierot, wraz z 102 opiekunami. Skierowano ich do kampusu w Pahiatui. Pahiatua położona jest 160 km na północ od Wellington. Polskie dzieci były ewakuowane ze Związku Radzieckiego do Iranu wraz z armią Andersa. Ewakuacja objęła 77 tys. żołnierzy i 43 tys. cywilów – w tym 20 tys. dzieci.

Rząd Polski w Londynie zaapelował do Ligi Narodów o pomoc w znalezieniu dla nich tymczasowego schronienia. Wsród krajów, które zaoferowały pomoc była Nowa Zelandia.Muzeum w Pahiatui ma stałą ekspozycją poświęconą kampusowi polskich dzieci. Została ona W roku 2017 przeprowadzono renowację Pahiatua & Districts Museum Society wraz z nową ekspozycją fotografii i dokumentów Obozu.

Oda do Dzieci Obozu Pahiatua

Niegdyś tam grała pobudka rozgłośnie,
Niegdyś gorliwie toczyło się życie.
Dziś ślady obozu, bujna trawa kryje,
W pustkach echo nosi, pamięć niezwykłej rodziny.

Skromny pomnik przy drodze,
Dawnej bramy strzeże
Skup się, a w ciszy usłyszysz,
Dzieci szczere pacierze.

Śmiechy, krzyki beztroskie,
Śpiewy niby aniołów
Usłyszysz wiersz Konopnickiej,
Utwory Polskich autorów.

Wiara, nadzieja i miłość,
Dzieciom drogę przyszłości toczyły,
Gdy w ziemi obcej, dalekiej,
Serca ludzi zdobyły.

Lata szkolne minęły jak z wiatrem
I młodość znikła jak miraż,
Ale trwała na zawsze i szczera została,
W obozie zawarta przyjaźń.

Już wiele z tych Dzieci ten świat opuściło,
Jak smutne jest to rozstanie.
W minucie ciszy, na wieńcu wspomnień,
Cześć ich pamięci! Składamy.

Być może, że raz już ostatni – kto wie?
Rocznicę przyjazdu dziś obchodzimy,
Więc sto lat! Na zdrowie nasze wzniesiemy,
Bo przyjaźń jest z nami póki my żyjemy!

Zofia Nowak (Głogowska)